Gedachten bij de week door ds. Wim Vermeulen, met veel dank aan Dick Schinkelshoek, redacteur Nederlands Dagblad

Vorige week zaterdag brak ineens de oorlog uit in Israël. En inmiddels een week sadder and wiser, ziet het er niet naar uit dat de vrede spoedig zal terugkeren. ‘Als het regent in het Midden-Oosten, druppelt het in Nederland’, hoorde ik David Boogerd, de presentator van de Ongelooflijke podcast zeggen in zijn zeer informatieve gesprek met Bart Wallet en Mart de Kruif. Hij bedoelde: spanning in Israël raakt ook altijd het Nederlandse publieke leven, en we horen op dit moment in het nieuws hoe hij gelijk krijgt. Israël zou zomaar onverwacht een campagnethema in Nederland kunnen gaan worden.

Als kerk weten we ons ‘onopgeefbaar verbonden met Israël’, zegt onze kerkorde. Dat is duidelijke taal. Maar daarmee is nog niet precies gezegd wat kerken en christenen in deze situatie te zeggen en te bidden hebben. Het commentaar van Dick Schinkelshoek (Nederlands Dagblad, 12 oktober) was mij dan ook uit het hart gegrepen:

‘Het wordt zondag niet makkelijk voor dominees, priesters en voorgangers. Hun woorden zullen onder een vergrootglas van kerkgangers liggen. Geen buitenlands conflict raakt en verdeelt Nederlanders – en zeker ook christelijke Nederlanders – zozeer als dat in Israël-Palestina. Welk leed zal in de kerkdienst het eerste en meeste aandacht in de voorbeden krijgen: dat van het in rouw gedompelde Israël of dat van de Palestijnen die al jaren lijden onder Israëlische bezetting? Welke woorden worden gekozen – stuurde Hamas terroristen of strijders? Beantwoordt Israël geweld met geweld, of is dit gerechtvaardigde zelfverdediging? Laat de predikant of pastoor zich te vaag uit, dan wordt dat snel laf gevonden; te duidelijk, dan sluit het kerkleden buiten. Niet alleen de woorden van de dominee, ook de statements van de kerkverbanden worden grondig bestudeerd: slaat mijn kerk de goede toon aan?’

Behalve een goede analyse, geeft Dick ook een paar goede adviezen die ik graag wil onderstrepen: ‘Wie zondag ter kerke gaat, mag van tevoren wel bidden om wijsheid voor de voorganger, en om ontvankelijke mildheid voor het eigen hart. Laat het zondag in elk geval niet simpel zijn: een simpele zegening van de wapens, een simpele voorkeur voor de ene of de andere kant. Israël is het slachtoffer geworden van bruut en moreel door geen enkel leed te rechtvaardigen terroristisch geweld. Het is goed als kerken samen met Israël bidden om recht. Maar daarmee vragen ze wel om Góds recht. Het past de gemeente niet om de Allerhoogste alvast wat beleidsvoornemens aan te reiken die Hij alleen nog hoeft uit te voeren. Hoopvoller is het als christenen samen met Joden en moslims dit onontwarbare conflict weten op te dragen aan de Enige die het tot een goed einde kan brengen. Welke gedachten ze ook hebben over wat nu in Israël en Gaza rechtvaardig zou zijn. Bid om vrede. Voor Jeruzalem. Voor Tel Aviv. Voor Gaza. Veel anders staat gelovigen dezer dagen niet te doen’.