Gedachten bij de week door ds. Willem Jan de Hek

Onlangs brachten wij een nachtje door in het dorp Oudebildtzijl in het noorden van Friesland. Een werkelijk prachtige plek. Toen het donker werd liepen we naar buiten en verbaasden ons over de hoeveelheid sterren. Daar moet je in Utrecht toch echt wel wat meer moeite voor doen. Iemand wees ons in dit verband op de Nacht van de Nacht – een interessant initiatief van de Nederlandse provinciale milieufederaties. Aanstaande zaterdagavond 29 oktober is het weer zo ver. Op deze avond en nacht doven een aantal gemeentes, bedrijven en huishoudens hun verlichting om aandacht te vragen voor lichtvervuiling en energiebesparing op verlichting. Bij de sterrenwacht Sonnenborgch in Utrecht kun je terecht om alles te weten te komen over het heelal in een mini-college en om door de telescopen of in het planetarium naar de sterren te staren. Hopelijk is het niet al te bewolkt en wordt het zoeken beloond met de vondst van een mooie ster of een fascinerend sterrenbeeld.

Van het zoeken naar sterren is het natuurlijk maar een klein stapje naar het zoeken naar zin. Daar gaan we het twee dagen later over hebben, tijdens de zogenaamde Protestantse Lezing in de Jacobikerk op maandag 31 oktober. Deze lezing wordt jaarlijks georganiseerd door de Protestantse Kerk in Nederland. In de afgelopen jaren kwamen o.a. Mark Rutte (2020) en Ben Tiggelaar (2018) aan het woord. Dit jaar wordt de lezing gegeven door ds. René de Reuver, de scriba van de PKN. Het evenement heeft dit jaar de vorm van een Jacobidebat, vandaar dat de lezing in de Jacobikerk wordt gehouden. Tijdens het debat gaat ds. De Reuver samen met Annemiek Schrijver, Pauline Weseman en Elbert Smelt met het publiek in gesprek over secularisatie, sporen van zingeving in de samenleving, nieuwe vormen van zingeving en welke rol het christendom daarin speelt. Het is de bedoeling dat er tijdens het debat een aantal belangrijke vragen op tafel komen. Bijvoorbeeld over het feit dat in onze samenleving ‘zingeving’ steeds vaker een individuele invulling krijgt en het gezamenlijke aspect weg lijkt te vallen. Is dat eigenlijk erg? Of hoort die flexibiliteit er vandaag de dag nu eenmaal bij?

Als het over dit soort zoeken en over zoekers gaat – dan gaat het natuurlijk ook over onszelf. Het is fascinerend om ineens onder een open nachtelijke hemel te staan om vrijuit naar de sterren te kunnen kijken. Je gaat als vanzelf op zoek. Je ogen speuren de hemel af. En tegelijkertijd dringt er ook een ander besef door. Het besef van Psalm 8: “Zie ik de hemel, het werk van uw vingers, de maan en de sterren door u daar bevestigd, wat is dan de sterveling dat u aan hem denkt, het mensenkind dat u naar hem omziet?” Het besef dat je niet alleen een zoeker bent – maar dat je ook gezocht wordt. Dan kan er zomaar nieuw licht gaan schijnen. Gelukkig maar. Ook na de Nacht van de Nacht komt de zon weer op.