Leeftocht voor onderweg
10 augustus 2023Have faith!
25 augustus 2023De waarheid spreken
Gedachten bij de week door ds. Trinette Verhoeven (classispredikant)
Wat is waarheid? Dat is een belangrijke en altijd weer actuele vraag. Ik denk aan Poetin die de oorlog in Oekraïne geen oorlog wil noemen. Maar ik denk ook aan Amerika en de pogingen van Trump om mensen te laten geloven dat de verkiezingen ‘gestolen’ zijn. De kranten staan vol van het proces dat tegen hem gevoerd wordt. Ik zie en hoor met schrik, dat Trump alleen maar stemmen wint. Zijn we zo gewend geraakt aan moderne reclame dat iets waar is, als je het maar hardnekkig herhaalt? En wat is de rol van de kerk? Wat betekent het voor de kerk als we de waarheid willen spreken?
Er staat een boeiende geschiedenis in 1 Koningen 22 die ons richting wijst. Men heeft drie jaar stil gezeten, dat wil zeggen: men heeft geen oorlog gevoerd. Maar koning Achab pakt de draad weer op. Hij wil Ramoth in Gilead bevrijden. Als koning Josafat op bezoek komt, is een bondgenootschap snel gesloten. Hun legers zullen samen optrekken. “Mijn volk is uw volk, mijn paarden zijn als uw paarden.” En ik denk aan Ruth die tot haar schoonmoeder zegt: “Uw volk is mijn volk en uw God is mijn God.” Het is een verhaal met een bizarre wending. Josafat wil van hun eigen zaak een godsdienstige zaak maken. Hij vraagt aan Achab om profeten te betrekken bij het besluit. Achab nodigt 400 man uit. En als met één mond zeggen zij dat God de stad in de hand van de koning zal geven. Maar Josafat vraagt of er niet nóg een profeet is. Achab beaamt dat, maar het is een profeet die nooit iets goeds profeteert. Op aandringen van Josafat laat hij de profeet Micha toch komen. Eerst spreekt die met de 400 mee, maar dan, als Achab hem bezweert de waarheid te spreken, volgen harde woorden. Want de waarheid kan soms hard zijn. De veldtocht zal desastreus verlopen.
Alles draait in deze geschiedenis dus om het begrip waarheid. Wie spreekt de waarheid? Ook in onze tijd is dat een actuele vraag. Wat is de rol van de kerk? Wat betekent het voor de kerk als we de waarheid willen spreken? Wij belijden een Heer die de waarheid zelf is. “Ik ben de weg, de waarheid en het leven,” zegt Jezus. En anders dan bij Poetin en bij Trump is niet het eigen gewin wat voorop staat maar het goede leven van mensen. Bij alle vragen en onwaarheden oriënteren wij ons op de Heer, waarvan wij geloven dat Hij met ons leeft, diepten deelt en richting wijst. En ja, dan spreken wij niet altijd wat de groten der aarde van ons willen. Laat ons maar als dwarsliggers bekend staan. Micha aarzelt. Maar spreekt toch. We hebben een taak als kerk om mensen die de waarheid spreken te steunen: tenslotte, zelfs koning Achab bezweert Micha om te spreken in de naam van de Heer.