Tien redenen voor gebed
13 juli 2023Leeftocht voor onderweg
10 augustus 2023Het grote plaatje, of: medicijn tegen hyperfocus
Gedachten bij de week door ds. Wim Vermeulen
Waarom zou je als christen een aantal zondagmorgens lang in oude en complexe visioenen als die in het boek Ezechiël storten? Bijvoorbeeld, dacht ik van de week ineens, omdat het een heel goed medicijn is tegen de ziekte van de hyperfocus.
Hyperfocus: het is een woord dat sinds een tijd geregeld bij me boven komt drijven. Het is wat het woord zegt, een overdreven vorm van focus. Focus op zich is goed. Zonder focus kan het alle kanten op en krijg je nooit iets af. Maar hyperfocus is gevaarlijk. Hyperfocus zorgt ervoor dat je alleen nog maar dat ziet waarop je gefocust bent, terwijl je de rest vergeet. Je blik versmalt tot een tunnelvisie.
Het grote en complexe landbouwvraagstuk versmallen we tot stikstof. Het grote en complexe klimaatvraagstuk versmallen we tot CO2. Het grote en complexe onderwijsvraagstuk versmallen we tot lerarentekort. Het grote en complexe probleem van het overheidsfunctioneren versmallen we tot compensatie voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire. Het grote en complexe migratievraagstuk versmallen we tot de vraag wat er met nareizigers moet gebeuren (een fractie van het migratiesaldo).
Hyperfocus lijkt radicaal, maar is het niet. Je kunt weliswaar goede sier maken met daadkrachtige aanpak (zoveel CO2 en stikstof gereduceerd, zoveel meer leraren, zoveel minder nareizigers enz.), maar het is veelal schijn. Want migranten blijven komen, de bodem verpietert nog steeds, het verdienmodel voor de boeren blijft slecht, en we blijven roofbouw op de schepping plegen.
Hoe heeft hyperfocus een volksziekte kunnen worden? Omdat het grote plaatje meer en meer ontbreekt. Het plaatje waarvoor je geen modellen moet kunnen lezen, maar visioenen moet kunnen verstaan. Visioenen als die van Ezechiël. Die ziet dat God altijd groter is. Die dorre doodsbeenderen tot leven ziet komen. Die God ziet terugkeren naar zijn tempel. Visioenen die een indruk geven van het grote plaatje en zo een medicijn zijn tegen de hyperfocus. Visioenen die je doen beseffen wat je werkelijk bent tegenover God: een Mensenkind, door Hem bemind en tot geluk geschapen.