Gedachten bij de week door ds. Willem Jan de Hek

“Ik zie, ik zie wat jij niet ziet.” Afgelopen zaterdagavond stonden we met een groep van ongeveer 10 personen om een kunstwerk in het Noorderkoor van de Jacobikerk. En werden we uitgedaagd om eens heel grondig de tijd te nemen om naar het schilderij te kijken. Wat valt je op? Elke keer nadat iemand iets genoemd had, werd de opmerking door onze gids samengevat en in haar eigen woorden herhaald. Het zorgde voor een interessante vertraging. En langzaam maar zeker begonnen we steeds meer te zien in datzelfde schilderij. Werden we ook aan het denken gezet over wat we allemaal níet zagen. En over wat we dáchten te zien – maar wat in feite meer over onszelf bleek te zeggen dan over het kunstwerk in kwestie.

En zo sloten we de workshop af met iets dat we eigenlijk al wel wisten, maar waar je toch steeds weer aan herinnerd moet worden: dat het de moeite waard is om beter te leren kijken. Om te vertragen en meer (stille) tijd te nemen voor de wereld om ons heen. De workshop in het Noorderkoor was onderdeel van de Nacht van Tijd die afgelopen zaterdag door ViaJacobi werd georganiseerd. Er was een boeiende ‘tijdrede’ door Beatrice de Graaf. Eén van onze buren – zuster Meijerink van de zusters Augustinessen – vertelde iets over wat het kloosterleven doet met je beleving van de tijd. Biem Lap nam ons mee terug in de tijd, door het verhaal van de Jacobikerk door de eeuwen heen te vertellen. En Herman Hofman deed hetzelfde, maar dan aan de hand van de muziek.

En zo was er dus ook de workshop Slow Art, in samenwerking met onze buren van de Kunstuitleen Utrecht. Het schijnt dat we gemiddeld maar 30 seconden naar kunst kijken als we een museum, galerie of tentoonstelling bezoeken. Dat is natuurlijk veel te kort. Want hoe langer je naar een schilderij kijkt hoe meer je het kunstwerk gaat waarderen. In feite werkt het net als met menselijke relaties: hoe meer tijd je in een ander investeert, hoe beter je diegene zult leren kennen. Voor kennis van hart tot hart is vertraging nodig.

We leven in een cultuur waarin steeds meer informatie in steeds kortere tijd op ons afkomt. De meeste technologie is erop gericht om ons werk uit handen te nemen en om vóór ons te kijken. Best paradoxaal eigenlijk, want daardoor zien we van de gewone wereld om ons heen steeds minder.

Zo bezien is het een zegen dat er de komende week weer een zogenaamde Stille Week voor ons ligt. De naam zegt alles. Een week om stil te worden en om te vertragen. En om ons oog te richten op Jezus die een weg van lijden en sterven ging. Als je er de tijd voor neemt zie je steeds meer. Durf jij het aan om daar de komende week een paar keer voor te gaan vertragen? Hoe je dat concreet kun maken? Bijvoorbeeld door eens bij een katholieke kerk binnen te lopen en heel aandachtig de tijd te nemen om de 14 kruiswegstadia te bestuderen. Of door in de Stille Week één of meerdere middaggebeden, vespers of avonddiensten bij te wonen in de Jacobikerk of elders. Of door op een ongewoon moment zomaar eens helemaal stil te worden, bijvoorbeeld rond woord en gebed.