gedachten bij de week door ds. Willem Jan de Hek

“Wie van jullie maakt er voor opdrachten voor school weleens gebruik van Chat GPT?” Ik vroeg het aan het begin van de catechisatie afgelopen dinsdag. Er gingen een paar handen omhoog van catechisanten die “iemand kenden” die onlangs met behulp van dit nieuwe programma een mooi werkstuk voor geschiedenis had afgeleverd. Maar er waren ook catechisanten die nog nooit van Chat GPT hadden gehoord.

Voor de lezers die tot deze laatste categorie behoren even een korte uitleg. Chat GPT is een zogenaamde chatbot. Een robot waar je mee kunt chatten en waar je een eindeloze hoeveelheid vragen aan kunt stellen. Je kunt het zo gek niet verzinnen of deze chatbot komt met een antwoord – overigens niet altijd met het juíste antwoord, maar de robot leert gaandeweg steeds meer bij. Daarnaast kan Chat GPT ook nog allerlei andere dingen. Tips geven voor een verjaardagspartijtje, computercodes schrijven, limericks maken, uitleggen hoe je een cake bakt en zelfs hele verhalen verzinnen. De mogelijkheden zijn vrijwel eindeloos. Maar kan deze robot ook catechisatie geven? Bijvoorbeeld door een lastige Bijbeltekst uit te leggen? We namen de proef op de som. Afgelopen dinsdag hebben we eerst zelf Bijbelstudie gedaan. Komende dinsdag gaan we kijken of Chat GPT dan sneller kan – én wat er dan precies uitkomt.

De tekst die we onderzoeken is Lukas 11:13: “Als jullie dus, ook al zijn jullie slecht, je kinderen al goede gaven schenken, hoeveel te meer zal de Vader in de hemel dan niet de heilige Geest geven aan wie hem erom vragen.” Tijdens de catechisatie-les hebben we gekeken in welke context Jezus deze uitspraak doet en dat helpt om deze tekst te begrijpen. In het voorafgaande gedeelte maakt Jezus aan de hand van een korte gelijkenis duidelijk dat God ons alles zal geven “wat wij nodig hebben”. We krijgen dus niet alles wat we vragen, maar wél die dingen die we echt nodig hebben. En even verderop scherpt Jezus dat nog wat aan. God zal ons geen schorpioen of slang geven als we om een ei of een vis vragen. Met andere woorden: God geeft ons léven en niet de dood. “De Vader in de hemel geeft de heilige Geest aan wie hem daarom vragen.” We keken ook nog even in Galaten 5. De heilige Geest ontvangen, wat houdt dat onder andere in? Nou, dat je óók de vruchten van de Geest gaat ontvangen: liefde, vreugde, vrede, geduld en nog veel meer.

We zijn benieuwd wat de robot ons komende week gaat vertellen. En eerlijk gezegd kon ik niet wachten en heb ik gisteren zelf al even gekeken. “Waarom is Lukas 11:13 een lastige Bijbeltekst?” vroeg ik aan de chatbot. En het antwoord was best uitgebreid. Het ging over de uitleg van het woordje “bidden”, over hoe lastig het kan zijn om de beloften van God te vertrouwen en over de culturele context waarin deze uitspraak door Jezus werd gedaan. Maar de laatste alinea van het antwoord was misschien wel het mooist: “Het is belangrijk om te onthouden dat dit soort uitdagingen en vragen niet uniek zijn voor Lukas 11:13, maar voorkomen in verschillende Bijbelteksten. Het is nuttig om met anderen te praten, te bidden en te studeren om een dieper begrip en toepassing te ontwikkelingen.” Zo is het maar net. Catechisatie door een robot? Leuk idee, maar voorlopig doen we het toch echt liever gewoon met elkaar.