Het is zoeken naar een goed understatement om de afgelopen week mee te duiden. Het nieuws over het terugschalen van kerkdiensten tot maximaal dertig aanwezigen, ongeacht de omvang van de ruimte, heeft heel veel mensen onaangenaam getroffen. Ik heb al eens eerder op deze plek geschreven dat de coronacrisis wat mij betreft sterk apocalyptische trekken heeft. Het Griekse woord apokalypsein (waar ook de Griekse naam voor het Bijbelboek Openbaring van is afgeleid) betekent letterlijk ont-dekken. Een apocalyptisch gebeuren is dus een gebeuren dat bedekkingen wegtrekt of deksels opent, waardoor dingen zichtbaar worden die je tot nog toe niet zo scherp zag. Deze week was wat mij betreft ont-dekkend als het gaat om de schaduwkanten van de mediacratie, de zenuwachtigheid van een gestrest land en de gapende, onoverbrugbare kloven die overal dwars door onze samenleving lopen.

Op die bewuste maandagmorgen gaf mijn dagboek (Common prayer, a liturgy for ordinary radicals) als lezing Jacobus 3 vers 13 t/m 17. ‘Wie van u kan wijs en verstandig genoemd worden?’ Een niet onbelangrijke vraag. Want ook wij moesten deze week een beslissing nemen: gaan we terug naar dertig, of leggen we dit advies naast ons neer omdat we ervan overtuigd zijn dat we onze zaken immers heel goed op orde hebben? Wat is wijs en verstandig? Volgens Jacobus moet dat blijken: ‘Laat [wie wijs en verstandig wil zijn] het daadwerkelijk bewijzen door een onberispelijk leven en door wijze zachtmoedigheid. Maar als u zich laat beheersen door bittere jaloezie of egoïsme, kunt u beter niet zo hoog van de toren blazen; u zou de waarheid geweld aandoen. Dat soort wijsheid komt niet van boven; ze is aards, ongeestelijk, demonisch. Waar jaloezie en egoïsme heersen, vieren wanorde en allerlei kwaad hoogtij. De wijsheid van boven daarentegen is vóór alles zuiver, en verder vredelievend, mild en meegaand; ze is rijk aan ontferming en brengt niets dan goede vruchten voort, ze is onpartijdig en oprecht. Waar in vrede wordt gezaaid, brengt gerechtigheid haar vruchten voort voor hen die vrede stichten.’

Wat ons betreft is het duidelijk: wijs en verstandig handelen betekent in dit geval voorlopig terug naar dertig. Dat lijkt ons ‘zuiver, vredelievend, mild en meegaand’. Opvallend dat in dit fragment ook aandacht is voor het effect van handelingen en keuzes. Ze worden vergeleken met zaaien. In vrede wijsheid van boven zaaien, brengt op de lange termijn de beste vruchten voort – ook al zie je dat effect nu nog niet. Dat lijkt een betere weg dan nu als kerken op je grondrechten gaan staan (hoewel enige bijscholing met betrekking tot grondrechten veel Nederlanders niet zou schaden). En het gebod om ‘God meer gehoorzaam te zijn dan de mensen’, dat je zo her en der ook hoort langskomen? Dat nu naar voren schuiven, lijkt me een vorm van selectief shoppen. Bovendien, in het hoofdstuk waar deze zin door Petrus wordt gebruikt (Handelingen 4) gaat het om een spreekverbod en niet om een dringend advies de omvang van kerkelijke samenkomsten te verkleinen. Goed om je te bedenken dat de Heilige Geest al voor hetere vuren gestaan en dat de belofte dat Christus met ons is ’tot het einde van de wereld’ er sinds maart ook niet minder geldig op geworden. Laten we ondertussen proberen om online, via de kleine verbanden en in gebed op elkaar betrokken te blijven!

In Christus verbonden,

ds. Wim Vermeulen

Eerdere gedachten:

03-10-2020
26-09-2020
19-09-2020
12-09-2020
05-09-2020
22-08-2020
01-08-2020
26-07-2020
19-07-2020
12-07-2020
05-07-2020
27-06-2020
20-06-2020
13-06-2020
06-06-2020
30-05-2020
23-05-2020
16-05-2020
09-05-2020
02-05-2020
25-04-2020
18-04-2020
11-04-2020 
04-04-2020
28-03-2020
21-03-2020
14-03-2020